Introductie
‘School is stress en stress hoort er nou eenmaal bij.’ Ik hoor het van veel van mijn studenten. Door alles wat ze moeten; sociaal leven, geld verdienen, vrienden, familie, een leuk leven leiden en studeren ondertussen, kwalificeert het zich snel als ‘stress’. Een label dat wellicht passend lijkt, maar er tegelijkertijd ook voor zorgt dat het daarbij blijft. Want hoe praat je met studenten over de beleving van hun stress en hoe ga je samen met het opzoek naar oplossingen? Vragen die ik me de afgelopen tijd steeds meer begon te stellen.
Ieder half jaar mogen de studenten in het semester waar ik doceer aan de slag met een zelfgekozen sociaal-maatschappelijke thematiek en elke periode is er minimaal een projectgroep die zich richt op het thema studiestress, prestatiedruk of studentenwelzijn. Het thema ‘stress’ speelt onder studenten en een continue stroom aan onderzoeken toont aan hoe urgent het probleem inmiddels is geworden. Ik was benieuwd of ik samen met mijn studenten een ontwerponderzoek kon inrichten waarin we samen op zoek kunnen gaan naar wat wij als onderwijsinstelling kunnen doen om de stresservaring van mijn studenten te verlagen.
Mijn naam is Ramon Menting, ontwerper van (bewegend) beeld en docent bij de opleiding Communicatie en Multimedia Design aan de HAN Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Ik ben een toegepast ontwerper gespecialiseerd in fotografie en videografie, concepting en ontwerponderzoek. Twee jaar lang onderzocht ik vanuit mijn rol als ontwerper en docent samen met mijn studenten hun behoeften in relatie tot de stress die ze vaak op dagelijkse basis ervaren (RIVM 2022).
Door ontwerpmethoden in te zetten binnen mijn onderzoek wil ik studenten de ruimte bieden om hun ervaringen te delen. Door in mijn rol als ontwerper visuele middelen te gebruiken om te documenteren en te communiceren merkte ik dat hierin een grote waarde ligt voor het kunnen delen en bespreken van de stresservaring. Deze inzichten hebben geleid tot een methodische aanpak met een verzameling aan praktische handvatten die binnen verschillende domeinen van het onderwijs maar ook daarbuiten ingezet kunnen worden.
- Leeswijzer
Deze website is een weergave van de publicatie van het ontwerponderzoek met als doel om de eerste opzet van de module Lichaamskennis beschikbaar te stellen aan een brede doelgroep van studentbegeleiders, studieloopbaanbegeleiders of studentcoaches. Ik richt me specifiek op de academische context waar de module kan bijdragen aan het vergroten van bewustwording en het omgaan met studiestress onder studenten, om zo te kunnen bijdragen aan de verschuiving van studiesucces naar studentsucces.
In het hoofdstuk lichaamskennis wordt beschreven op welke basis binnen dit ontwerponderzoek lichaamssignalen en de fysieke beleving een rol spelen. In het hoofdstuk focusing wordt de focusing techniek van Gendlin geïntroduceert en vertelt hij in een video in eigen woorden wat de techniek behelst. Vervolgens wordt in deze publicatie onderzocht wat de rol van beeld is bij het inzetten van deze kennis en technieken om bewustwording te genereren bij studenten over hun eigen stressbeleving. Zo wordt gepoogd eigenaarschap te genereren over de stressbeleving van studenten om ze te helpen dit positief te beïnvloeden. Ten slotte wordt beschreven hoe deze technieken samenkomen als module.
In de rechter colom zijn video's te zien welke ondersteunende uitleg geven aan de tekst. Verder wordt hier duiding gegeven aan specifieke termen opgenomen in een lexicon en verwijst de tekst naar de hier te vinden literatuur. Op de pagina's van de module worden er continu links gelegd met deze publicatie. Door links op 'ga terug' te klikken kan gemakkelijk heen en weer genavigeerd worden tussen de module en de publicatie. Bovenin kan tevens op ieder moment naar een van de modules worden genavigeerd.
Binnen deze publicatie laat ik mijn eigen stappen, gesprekken, uitkomsten en iteraties* zien ter inspiratie. Ik hoop hiermee te kunnen inspireren met als doel om de module verder te ontwikkelen op basis van een de ervaring van een ieder die de module graag zou inzetten om de binding en verbinding van, tussen en met diens studenten te versterken. Vanwege privacy redenen zijn in deze publicatie de namen fictief en foto’s onherkenbaar gemaakt.
Vragen, meer willen weten of de methode graag verder bespreken of uitproberen? Stuur een bericht!.